رمزگشایی از ششمین سفر پوتین به تهران

در نخستین سال حضور مسعود پزشکیان در پاستور و در میانه یکی از پیچیدهترین بزنگاههای ژئوپلیتیک منطقه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، برای ششمین بار راهی تهران میشود؛ اما اینبار نه به عنوان میهمان نشستی چندجانبه، بلکه برای دیداری دوجانبه و نشانهگذاریشده در سطح عالی. این تمایز نه صرفا در سطح دیپلماتیک بلکه در لایههای زیرین ساختار قدرت و تحولات راهبردی منطقهای و جهانی معنا مییابد.
در نخستین سال حضور مسعود پزشکیان در پاستور و در میانه یکی از پیچیدهترین بزنگاههای ژئوپلیتیک منطقه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، برای ششمینبار راهی تهران میشود؛ اما اینبار نه بهعنوان میهمان نشستی چندجانبه، بلکه برای دیداری دوجانبه و نشانهگذاریشده در سطح عالی. این تمایز نه صرفا در سطح دیپلماتیک بلکه در لایههای زیرین ساختار قدرت و تحولات راهبردی منطقهای و جهانی معنا مییابد. سفر پوتین به تهران، همزمان با چرخشهای احتمالی در پرونده هستهای ایران، پیشبینیپذیر شدن افق پایان جنگ اوکراین و تلاش تهران و مسکو برای بازتعریف نقش و نفوذ خود در نظم بینالمللی پسالیبرال، واجد دلالتهایی فراتر از چارچوب مناسبات دوجانبه است. در حالی که ایران و آمریکا بار دیگر درگیر گفتوگوهایی شکننده، هرچند مؤثر، برای احیای نوعی از توافق هستهای هستند و روسیه نیز همزمان با فرسایش تدریجی در جبهه اوکراین، بیش از پیش نیازمند تقویت پیوند با متحدان شرقی خود است، تهران و مسکو با شتاب و اشتیاق به تعمیق همکاریها میاندیشند.
بنابراین این سفر در شرایطی رخ میدهد که دولت چهاردهم، با رویکردی بهظاهر عملگرایانه، میکوشد تصویر جدیدی از سیاست خارجی ایران ارائه کند؛ تصویری که همزمان امکان گفتوگو با غرب و پیوند راهبردی با شرق را در خود دارد. به تعبیر دقیقتر، سفر پوتین به تهران، نه نشانهای از تعمیق صرف روابط ایران و روسیه، بلکه نمادی از تلاقی منافع دو کشور در جهانی است که در حال بازتعریف قدرت، نظم و ائتلاف است.